98-5-39
در سالنامه انجمن برنج مطرح شده است:
برنج را سرفصلوار این چنین مرور میکنیم
کشاورزان شالیکار، مهار آبهای سطحی و روان از طریق یکپارچهسازی، تجهیز و نوسازی اراضی، پوشش کانالهای آبیاری سنتی، از مهمترین روشهای جلوگیری از تهدیدات خشکسالی و صرفهجویی در مصرف آب است.
صرفهجویی در مصرف آب با برنامهریزی دور آبیاری تناوبی، سبب افزایش بهرهوری در مصرف آب و افزایش عملکرد در
تولید میشود.
با توجه به تهدیدات خشکسالی و کمبود آب در کشور، استفاده بهینه از منابع آبی موجود و کاهش مقدار آب مصرفی و مدیریت آن، برابر با کاهش هزینههای تولید است.
از مهمترین روشهای موجود برای کاهش مصرف آب در کاشت برنج، تغییر روش آبیاری از حالت غرقابی دائم به روش آبیاری تناوبی است که با اعمال دور آبیاری مناسب و با مشورت کارشناسان مراکز خدمات انجام میگیرد.
با رعایت تاریخ کشت مناسب در مصرف آب صرفهجویی کنیم.
با کشت ارقام زودرس برنج، در مصرف آب صرفهجویی کنیم.
با استفاده از بذرهای اصلاح شده در کشت برنج، در مصرف آب صرفهجویی کنیم.
با کشت مستقیم یا خشکهکاری، در مصرف آب صرفهجویی کنیم.
با کشت برنج در بقایای گیاهی، در مصرف آب صرفهجویی کنیم.
با استفاده از حداقل خاکورزی، در مصرف آب صرفهجویی کنیم.
آبیاری تناوبی باعث افزایش تولید و کاهش بیش از 25درصدی مصرف آب میشود. سه هفته پس از نشاکاری برای ارقام محلی، بهترین زمان برای خشکاندن مزرعه تا ایجاد ترکهای مویی و خروج گازهای مضر از خاک مزرعه است
آببندانها و تالابها ضمن تأمین آب کشاورزی، همانند فیلتر، آبهایی که به سفرههای زیرزمینی نفوذ میکنند را تصفیه و به حفظ این منابع آبی ارزشمند کمک میکنند.
قربت خشکسالی و تجربه تلخ تشنگی، رهآورد استفاده نادرست از منابع آب در کشور است. پس در مصرف آب نهایت صرفهجویی را داشته باشیم.
ما آب را از پدرانمان به ارث نبردهایم بلکه از فرزندانمان به امانت گرفتهایم، پس به قوانین و مقررات بخش آب احترام بگذاریم و طبق برنامهریزی و صدور پروانه و مجوز منابع آب از آن بهرهبرداری کنیم.
یکی از راههای صرفهجویی در مصرف آب با توجه به نحوه انتقال و توزیع آب برای شالیزارها، همزمانی کشت و همسانی نوع واریته با رعایت برنامه زمانبندی برداشت آب برای هر بشکه آبیاری است.
تعامل و مشارکت فعال شالیکاران با دستاندرکاران بخش آب و کشاورزی در طول سال موجب استفاده بهینه از کلیه منابع آب و افزایش محصول و استمرار و پایداری تولید میگردد.
حفاظت و نگهداری تأسیسات و ابنیههای آبی و بهرهبرداری مجاز از آبهای سطحی و زیرزمینی و جلوگیری از هر گونه دخل و تصرف غیرمجاز و آلودگی منابع آب، موجب کاهش هزینهها و بهداشت تولید میگردد.
با رعایت سیستم آبیاری نوبتی و تناوبی در کاهش مصرف آب سهیم باشیم. پرورش رتون، راهی راحت و مطمئن برای افزایش درآمد کشاورزان است.
با توجه به بحران آب در کشور، مدیریت در اصلاح ساختار و نحوه کشت برنج به روشهای خشکهکاری و سیستمهای قطرهای و بارانی جهت جلوگیری از هدررفت و تبخیر آب،
توصیه میشود
آبیاری در روش خشکهکاری برنج میتواند به صورت غرقابی هر 10 روز یکبار و یا بارانی هر سه روز یکبار و به مدت
50 دقیقه یا بهصورت تیپ (قطرهای) انجام گیرد.
احداث مرزهای قطور و مستحکم و پلاستیکگذاری در اطراف مرزها تا عمق، موجب کاهش نفوذ جانبی آب بهخصوص در اراضی شیبدار و پلهای میگردد.
در آبیاری تناوبی، معیار شروع آبیاری بعدی، بروز ترکهای موبین در سطح مزرعه است. ترکهای مدنظر نباید موجب پارگی ریشههای برنج گردند.
تجهیز و نوسازی اراضی شالیزار با حذف کانالهای اضافی، کوتاه کردن مسیر توزیع آب و کنترل بهتر کانالهای مجاور جادهها، موجب افزایش راندمان توزیع آب در مزارع میشود.
استفاده از تراکتورهای مناسب شالیزار با تسریع در عملیات و افزایش کیفیت خاکورزی موجب کاهش آب مصرفی میشوند
مهمترین روش آبیاری مزارع برنج، آبیاری به روش تناوبی است.
آبیاری تناوبی علاوه بر کاهش مصرف آب، عملکرد محصول برنج را نیز بالا میبرد.
مبارزه با علفهای هرز برنج، موجب کاهش مصرف آب میشود.
در کشت برنج غرقابی راکد، مصرف آب نسبت به جاری کمتر است.
کشت ارقام پرمحصول، یعنی با مصرف آب کمتر محصول بیشتر تولید کنیم.