98-1-14
در طول چند دهه گذشته، حدود ده هزار دستگاه تراکتور باغی کمرشکن در مدلها و قدرتهای مختلف و اکثراً از کشورهای اروپایی به کشور وارد شده که مونتاژ یا تولید شدهاند، ولی آمار دقیقی در دست نیست که چه تعداد از آنها در حال کار و چه تعداد مستهلک یا در انتظار دریافت لوازم یدکی هستند؟
اولین سازندگان تراکتور باغی را میتوان تراکتورسازی جیرفت، تراکتورسازی ارومیه و تراکتورسازی سیرجان معرفی کرد. این سه شرکت در حالی مدلهایی از برند گلدونی را تولید یا مونتاژ میکردند که ساخت قطعات خود را نیز به قطعهسازان داخلی سفارش میدادند، اما اخیراً شرکت گلدونی ایتالیا کتباً اعلام کرده که هیچگونه رابطه انتقال تکنولوژی، اعطای لیسانس و کنترلهای فنی با آنها نداشته و در نظر دارد که نماینده جدید دیگری را برای راهاندازی خطوط تولید برخی از مدلهای گلدونی برگزیند.
در ادامه به معرفی سازندگان و عرضهکنندگان تراکتورهای کمرشکن باغی میپردازیم و وضعیت فعالیت فعلی هریک از آنها را شرح میدهیم:
1ـ شرکت دهقانورز
شرکت ایرانورز، در دهه 80 شروع به کار کرد و انواعی از تراکتورهای «فراری» ایتالیا را روی خط تولید آورد؛ ولی در پایان دهه 80 به بانک کشاورزی واگذار شد که سپس توسط شرکت دهقانورز از بانک کشاورزی خریداری و تولید تراکتورهای کمرشکن طرح «فراری» در این شرکت، با کارخانه بسیار مجهز آن و پس از یک دوره توقف، در کنار تولید سایر محصولات طرح BCS، از سر
گرفته شد.
2ـ تراکتورسازیجیرفت
این شرکت متعلق به شرکت سرمایهگذاری کشاورزی ایران و از جمله قدیمیترین تولیدکنندگان تراکتور کمرشکن باغی بود که در مقطعی از زمان تحت رقابتهای مخرب شرکتهای همصنف خود قرار گرفت که شرکت گلدونی ایتالیا آن را بعدها بروز داد. با این حال، این شرکت در زمان خودش تولیدکننده تراکتور مدل «یونیورسال» بود که خریداران آن بسیار رضایت داشتند. این شرکت در مقطعی از زمان نیز تعداد 25 دستگاه تراکتور «ماگستر» را وارد کرد که مورد استقبال باغداران قرار گرفت.
3ـ شرکت عمران سیرجان
این شرکت نیز پس از تراکتورسازی جیرفت، تعدادی تراکتور گلدونی مدل «ماگستر» را وارد کرد و نیز تراکتور گلدونی را تحت
عنوان EURO SOB روی خط تولید آورد و نام گلدونی را نیز به آن اضافه کرد و البته مورد اعتراض شرکت گلدونی ایتالیا قرار گرفت که چرا چنین تراکتوری که نه قرارداد انتقال تکنولوژی، نه حق استفاده از لیسانس دارد و نه از استانداردهای لازم برخوردار است، از نام گلدونی سوء استفاده میکند؟
4 ـ تراکتورسازی ارومیه
این شرکت را نیز میتوان از جمله سازندگان یک مدل از تراکتورهای کمرشکن گلدونی دانست که پس از چند سال کارخانه آن در ارومیه به تراکتورسازی تبریز فروخته شد. از آن پس، تراکتورسازی ارومیه سعی کرد که قطعات این تراکتور را خود تولید کند، در سال 1392 این شرکت، تراکتور تمام ساخت داخل را با موتور «هاتس» آلمان به قیمت 27 میلیون تومان و در سالهای بعد و با استاندارد تأیید نوع و شمارهگذاری شده به مبلغ 29 میلیون تومان و سپس 36 میلیون و در سال 1397 به قیمت 46 میلیون تومان قیمتگذاری و به بازار عرضه کرد. این شرکت اخیراً اعلام داشته که قادر است سالانه حداقل تعداد هزار تراکتور باغی کمرشکن را با قیمت اعلام شده بدون انتظار دریافت یارانه یا تسهیلات سرمایه در گردش، تولید و به بازار عرضه کند.
5 ـ شرکت دیزل موتور باختر
این شرکت در سال 1394 نمایندگی شرکت گلدونی را در ایران به خود اختصاص داد و با واردات انواع کمرشکن گلدونی از جمله تعداد 20 دستگاه «ماگستر»، اقدام به دریافت پروانه موافقت اصولی برای ساخت این مدل از تراکتور در استان گیلان کرد. ولی با بروز بحران ارزی و تحریمها، فعالیتهای خود را برای ادامه واردات و نیز تولید تراکتور «ماگستر»
متوقف کرد.
6 ـ شرکت سبزکوش نگین
این شرکت نماینده انحصاری شرکت BCS ایتالیا، تا قبل از بحران ارزی، برنامههای منسجمی را برای واردات، فروش و خدمات این برند به عهده داشت و تراکتورهای فراری کمرشکن مدلهای مختلف را در برنامههای خود گنجانیده بود و این اواخر نیز از اداره گمرک تهران گلایه داشت که علیرغم تحریمها، با بوروکراسی اداری، تحریمهای مضاعفی را برای بخش کشاورزی اعمال میکند.
7ـ شرکت نیکوکشت سبز بنیان
واردکننده و نماینده انحصاری شرکت کارارو ایتالیاست که در واقع باکیفیتترین و گرانترین تراکتور کمرشکن باغی را روانه باغهای ایران کرده است؛ البته با گرانتر شدن قیمت ارز، قیمت این تراکتورها از 200 میلیون تومان پا را فراتر نهاده که در واقع بیش از 99درصد باغداران از خرید و بهرهگیری از این نوع تراکتورهای با ارزش محروم شدهاند.
8ـ شرکت گناباد
تعدادی تراکتور «هیتنر» ساخت کشور اسلواکی را وارد میکرد و قرار بود که این تراکتور را تحت لیسانس یا با قطعهسازی در نزد قطعهسازان ایران روی خط تولید و مونتاژ بیاورد؛ ولی چون برخی از قطعات مرکب آن مانند موتور باید از خارج خریداری میشد، این شرکت پس از بحران ارزی، فعالیت خود را متوقف ساخته است.
9 ـ شرکت ارس آسیا سازه
نماینده انحصاری شرکت اگرومکانیکا، با واردات تعدادی از این مدل تراکتور، برنامههای مفصلی را برای واردات، فروش و خدمات مربوطه تدارک دیده بود که اخیراً به همکاران خود اظهار داشته به خاطر قیمت گران، فعلاً از واردات آن منصرف شده است.
10ـ شرکت بادله
این شرکت نیز تراکتورهای طرح «والپادانا» را وارد و سپس مونتاژ آن را به همراه ساخت قطعاتی از این تراکتور آغاز کرد.
11ـ شرکت آذرطوس
این شرکت نیز با واردات تعدادی از قطعات و ساخت مابقی قطعات، اقدام به ساخت و مونتاژ تراکتورهای طرح گلدونی کرد که جمعاً از 50 دستگاه تجاوز نکرد.