To achieve resistance economy in next year, we have to answer 18 key questions
آقاى وزیر، مواظب باشید ! وعده هاى شما و مدیریت زیرمجموعه شما براى الگوى
کشت و کشت هاى قراردادى با صرف هزاران میلیارد تومان در سال به خاطر حلقه هاى
گمشده در زنجیره هاى تولید جواب نمی دهد ؛ در سال هاى آینده نتایج این توصیه ها
با صرف مبالغ هنگفت از بودجه کشور مىتواند شما را متقاعد کند آیا تا به حال فکر کرده ایم
که به سبب ناهماهنگى ها تا چه اندازه براى توسعۀ پایدار کشاورزى در تنگناها قرار مى گیریم؟
آیا اندیشیده ایم که ناهماهنگى ها و ناهمگونى ها در کجا و توسط چه سازمان هایى اتفاق
مىافتد و این نارسایى ها هر بار چه خسارات سنگینى برایمان به بار مى آورد؟
براساس مستندات چاپ شده در مجلۀ کشاورز، در طول سال هاى
گذشته، بسیارى از مسئولان و نمایندگان مجلس شوراى اسلامى
آمدند و رفتند و حتى ردپایى از آن ها نمانده است تا بپرسیم رویدادها
و تجربیات ارزشمند آن زمان براساس کدام معیارها یا اشتباهات بوده
است تا مبادا مجددا ً تکرار شوند… که البته و متأسفانه معمولا
نبوده است.
باید اقرار کنیم که در طول سال هاى گذشته، صدها هزار نوشتار
به صورت قطعنامه، صورتجلسه و طرح و برنامه، توسط برگزارکنندگان
همایش ها، کمیسیون ها، شوراها، مسئولان مشاور، ستادها یا با هر نام
دیگرى روى کاغذ آمده است که یا اکثر آنها مجددا خوانده نشده اند
یا توجه و اهمیت لازم به آنها داده نشده است و متأسفانه این روند
همچنان ادامه دارد.
با این حال براى روشن شدن این روند توصیه مىشود که به
گوشه هایى از این بایدها و نبایدها و ناهماهنگى هاى ملموس که در
سطح بالا و پایین اتفاق مى افتد، توجه کنیم:
1 .مجلس شوراى اسلامى،دولت (به ویژه وزارت جهاد کشاورزى،وزارت
نیرو و وزارت صمت)، دانشگاه ها و مطبوعات (به ویژه نشریه هاى
تخصصى)، تا چه اندازه در راستاى توسعۀ پایدار کشاورزى حرکت
مى کنند و به چه میزان با یکدیگر در سیاست گذارى، اجرا و نظارت
هم پوشانى دارند؟
2 .در مزارع کشورمان تا چه اندازه در مورد عوامل آب، خاك، زمین،
ماشین، مدیریت، خدمات و سرمایه سنجیده عمل مى شود؟ آیا
میان این عوامل هماهنگى وجود دارد و براى تامین و به کارگیرى
آنها تلاش مىشود؟
3 .آیا در دولت سیزدهم وزارتخانه هاى جهاد کشاورزى، نیرو، صمت
و سازمان محیط زیست براى توسعۀ پایدار کشاورزى با یکدیگر،
به فراخور، همفکر، همتراز و مسئولیت پذیرند و آیا با مجلس و
دانشکده هاى کشاورزى هماهنگند؟
4 .تحقیقات کاربردى، آموزش و ترویج تا چه میزان با یکدیگر و
مزرعه دار از یک سو و دانشکده ها، مراکز آموزشى و هنرستان ها
از سوى دیگر؛ که در سالهاى اخیر فعالیت هایشان کمرنگ شده،
همخوانى دارند و تاکنون چه نتایجى از این هماهنگى ها (اگر وجود
دارد) حاصل شده است؟
5 .ساخت یا مونتاژ اقتصادى تراکتور،کمباین و ادوات کشاورزى و خدمات
مکانیزاسیون و پس از فروش، در کشورمان تا چه اندازه در راستاى
نیازهاى مزرعه دار است و چه سازمان هایى بر روند کار آنها نظارت
مى کنند؟ اگر چنین است، آیا براى عرضۀ حداکثر 1000 دستگاه
کمباین در سال،کارخانه کمباین سازى اراك ،دیگرتولید کنندگان و
معدود واردکنندگان کمباین، مشغول به فعالیت مى باشند یادر حال
رکودند؟در این صورت آیا تراکتورسازى تبریزفقط تولیدکننده است
یا در مدیریت تحویل کامل تراکتور با راننده و ادوات دنباله بند آن نیز
مى تواند نقش آینده سازى را داشته باشد؟
در مزارع کشورمان تا چه اندازه در مورد عوامل آب، خاك، زمین، ماشین،
مدیریت، خدمات و سرمایه سنجیده عمل مىشود؟ آیا میان این عوامل
هماهنگى وجود دارد و براى تامین و به کارگیرى آنها تلاش مىشود؟
6 .چرا براى عرضه حداکثر یکصد دستگاه کمبینات، کشت مستقیم و
خاك ورزهاى مرکب با 100 تا 2000 قطعه در هر یک، بیش از 20
سازنده مدعى ساخت وجود دارد؛ در حالى که متاسفانه اکثر آنها
به بازارهاى جهانى و حتى منطق هاى اتصال ندارند؟
7 .چرا پس از گذشت 43 سال از عمر پربرکت انقلاب، هنوز ساختار
منسجمى براى آزمون ماشین هاى کشاورزى وجود ندارد تا
بتوان آن را «واحد آزمون استاندارد» خطاب کرد و بدین وسیله
آزمونهاى استاندارد انجام داد؟
8 .دانشکده هاى کشاورزى تا چهان دازه با وزارت علوم، سازمان هاى
نظام مهندسى کشاورزى و مزرعه داران هماهنگند تا این همه
فارغ التحصیل، بیکار نمانند؟ در حالى که صاحبان مزارع، بى تابانه
در انتظار مهندسان و تکنسین هاى متبحرند و در حسرت دستیابى
به این نیروها به سر مى برند و هنوز هم نمى دانند که این روند
شگفت آور از کجا نشأت مىگیرد.
9 .آیا تابه حال فکر کردهایم که در یک منطقه به سبب ناهماهنگى
در مبارزة یکپارچه با آفات، چه مقدار خسارت به مزرعه داران وارد
مى شود و سهم کیفیت پایین برخى سمپاش ها و ناتوانى در کالیبره
کردن آنها چقدر است؟
10 .آیا اندیشیده ایم که توفیق در یکپارچه سازى اراضى در یک منطقه
چه مزایایى براى صاحبان آن مزارع دارد و میزان زیان عقب ماندگى
در این تجمیع براى کشاورزان همان منطقه چقدر است؟
11 .آیا از خود پرسیده ایم که صرفه جویى در مصرف آب از طریق
بهره گیرى از آبیارى تحت فشار توام با مکانیزاسیون مناسب،
تا چه اندازه به اقتصاد مزرعه کمک مىکند؟ یا تاکنون مقایسه
کردهایم که مزارع مکانیزه مجهز به این سیستم یا جدا از هم، چه
خروجى هایى از نظر قیمت تمام شده و کیفیت محصول دارند؟
12 .آیا تابه حال به این نکته فکر کردهایم که اعلام آمارهاى انحرافى
مانند اسب بخار درهکتار،هیچ گاه واقعیت و پشتوانۀ علمى نداشته
است و بر این اساس، تبلیغ براى جذب اعتبارات نیز به تنهایى
نمى تواند دلیلى براى توسعۀ مکانیزاسیون باشد؟ مگر آنکه بدانیم
تراکتورها با چه دنباله بندهایى، چه استانداردهایى و به چه منظور
روانه مزارع شدهاند.
13 .آیا پذیرفته ایم که امروزه محصولات کشاورزى تا 90 ٪از زمین هاى
فشرده، خسته و به زور کودهاى شیمیایى و اغلب بیش از حد مورد
نیاز مزرعه و محصول مورد نظر، تولید مىشوند؟
14 .آیا قبول داریم که با اهمال در توسعۀ پایدار کشاورزى حفاظتى، در
ابتداى اجرا، آن را رها کردهایم؟
15 .آیا تابه حال فکر کردهایم که اعلام آمارهاى کاذب تولید، توسط
مدیران دولت دوازدهم ، بدهکارى نسنجیدة بزرگى براى مدیران
بعدى ایجاد کرده است؟
16 .آیا پذیرفته ایم که بیش از نیمى از 400 هزار دستگاه تراکتور و
15 هزار دستگاه کمباین فرسوده در کشورمان، حدود 30 درصد
ضایعات محصول و مقادیر شایان توجهى اضافه سوخت گازوئیل به
میزان سالانه 3 میلیارد لیتر به بار مى آورد؟
17 .آیا به این نتیجه رسیدهایم که عدم مشورت پذیرى مستمر و پایدار
از کارشناسان دردآشناى بخش خصوصى، تا چه حد واقعیت ها را
کتمان و در اهل فن سرخوردگى ایجاد مىکند؟
سموم مطمئن و سمپاش هاى استاندارد مىتوانند زمینه ساز دسترسى
مردم به سلامت مواد غذایى باشند
18 .آیا براى چندمین بار به این مهم فکر کرده ایم که هرجا یارانه ها و
تسهیلات یارانه اى توزیع مىشود، باید نظارت ها نیز افزایش یابند؟
تجربه نشان داده است که هرگاه و هرجا که تسهیلات ارزانتر توزیع
مىشود، انواع وسوسه ها به ویژه نزد دوستان و آشنایان، اوج مىگیرد؛
مگر آنکه گزارش عملکردها و نتایج آنها براى اذهان عمومى بسیار
شفاف و ملموس باشد.
دانشکده هاى کشاورزى تا چه اندازه باوزارت علوم، سازمان هاى نظام مهندسى
کشاورزى و مزرعه داران هماهنگند تا این همه فارغ التحصیل، بیکار نمانند؟ در
حالى که صاحبان مزارع، بىتابانه در انتظار مهندسان و تکنسین هاى متبحرند و در
حسرت دستیابى به این نیروها به سر مىبرند و هنوز هم نمىدانند که این روند
شگفت آور از کجا نشأت مىگیرد
