99-4-12
مؤسسه جهاد نصر با احیاء نزدیک به 300 هزار هکتار اراضی زراعی
در خوزستان و ایلام حماسه آفرید
اشتغال زایی غیر اقتصادی یا رونق آینده ساز؟
در سال 1384 به توصیه مقام معظم رهبری، این تحول برای احیای 550 هزار هکتار آغاز شد و در زمان وزارت مهندس فروزش، به مدیریت مهندس حسین بیگی، کلنگ اصلاحات در ساختار خاک بر زمین خورد.
از سالهای 1386 تا 1389 مهندس شمایلی مدیریت جهاد نصر را به عهده گرفت و در سال 1391 تا 1393 مهندس علی آبادیان توسط مهندس سعیدیکیا، مدیرعامل این مؤسسه شد و مهندس شمایلی در حاشیه قرار گرفت و از سال 1391 تا 1393 او در ادامه تا سال 1396 نیز مدیرعامل بود و متعاقباً تا به امروز ابقاء شد. خاطرنشان میسازدکه مهندس اسکندری فقط مدت سه ماه در اوسط سال 1387 مدیرعامل این مؤسسه بود که به قرار اطلاع، از مدیریت وی توسط کارکنان این مؤسسه نارضایتی ابراز نشده بود.
در سال 1392 طی بازدیدی که تعدادی از روزنامهنگاران رسانهها، از این طرح داشتند، نظارت مثبت و منفی مورد گزارش و تحلیل قرار گرفت.
در این بازدید، کشاورزانی که اراضی بازسازی شده به آنها واگذار شده بود، رضایت نسبی خود را به خبرنگاران ابراز داشتند. اما معلوم بود که علیرغم هزینههای سنگین انجام شده و مصرف آب ارزشمندی که با قیمتهای کلان یارانهدار، در اختیارشان قرار گرفته، بازدهی از آب و خاک برای کشاورزی، حالت بخور و نمیر دارد. در واقع نتیجه نهایی این طرح در اشتغالزائی بدون تزریق دانش فنیکاربردی که بتواند رضایت نسبی کشاورزان را جلب کند، و زمینهساز رشد اقتصاد کشاورزی منطقه و الگوساز برای قطبهای کشاورزی باشد، هنوز پا نگرفته است، به خصوص آنکه تا سال 1396 خشکسالیها بهویژه در اراضی دیم با متوسط ریزشهای آسمانی کمتر از 60 میلیمتر، آزاردهنده برای اقتصاد کشاورزی مینمود، که با توجه به ناپایداری اقلیم، بعید نیست که این خشکیها در سالهای آینده تکرار شوند که در این صورت، تنها مدیریتهای مسئولیتپذیر میتوانند از کاهش بهرهوری جلوگیری کنند.
با این حال هنوز این نکته برای کنجکاوان فعل و انفعالات انجام گرفته در خوزستان که مؤسسه جهاد نصر، پرچمدار آن بوده، لاینحل باقیمانده است، که چرا مدیران قبلی جهاد نصر، پس از ترک مسئولیتشان، حرف و حدیثهائی را هنوز با خود یدک میکشند لیکن کنجکاوان مطالبهگر عقیده دارند، نکند که مؤسسه جهاد نصر نیز، دچار همان سوءتفاهمهایی شده که امروز درباره تولید نیشکر و بانک کشاورزی آن زمان و جابجایی اعداد و ارقام نجومی را به آن، نسبت میدهند؟!
به احتمال زیاد، مؤسسه جهاد نصر نیز ناگزیر است که کارنامه 15 ساله خود را برای اعتمادسازیها شفافسازی کند
که بدین منظور توصیه می کند، در جلسه ای با حضور نماینده وزیر جهاد کشاورزی، مدیران قبلی و مدیر عامل فعلی با حضور اعضای کمیته اطلاعرسانی رسانههای تخصصی، نتایج مثبت و منفی اجرای این طرح را مرور کنیم و از آن گزارشی شفاف جهت اطلاع رسانی به نمایندگان مجلس و موکلان آن ها بگیریم
امیدواریم که مدیریت جهاد نصر، قبل از آنکه مجلس جدید، این پرسشها را در نزد آنها مطرح کند، که ناگزیر است انجام دهد، خود راساً طی گزارشی، دیرینه فعالیت این مؤسسه را با کل بودجههای تخصیصی و هزینههای انجام گرفته و هزینهکردهایی که بدون تراز شفافسازی برجای مانده است، چرا که به قرار اطلاع با فروش بسیار کلان ماشینها و قطعات راهسازی سنگین و املاک بسیار گرانقیمت نهتنها در استان خوزستان، بلکه در بسیاری دیگر از استانها از جمله در جاده مخصوص کرج حدس و گمانهایی را تقویت کرده که شایسته است نتیجه هزینهکردها و درآمدهای نجومی خود را برای اذهان عمومی شفافسازی کند. امروز بسیاری از مؤسسهها و شرکتهای دولتی را زیر ذرهبین برده و مؤسسه جهاد نصر را نیز نمیتواند کاملاً از شفافسازیها مثتثنی کند.
خاطرنشان میسازد که در سالهای 1396 تا به امروز، استان خوزستان با بارشهای سیلآسا، دچار اثرگذاری تخریب و پرباری و افزایش تولید بیشتر در اراضی دیم در برخی از نقاط این استان شد، به طوری که تالابها مجدد آبگیری شدند و کشتهای جدید در زراعت آبی مانند شلتوک به مساحت حدود 200 هزار هکتار، اقتصادی شد و بعضی نقاط استان نیز پس از کشت گندم و جو، کشت کلزا نیز رونق گرفت.
با این حال در سالهای رونق یافتن کشت و کار در این استانها، با وجود بروز مشکلات کمباینداران فارس برای اخذ مجوز جابجائی کمباینها از استان فارس به خوزستان، ولی بالاخره برداشت به موقع صورت گرفت ولی کشت کلزا به خاطر اثرات اقلیمی و نحوه برداشت آن، در بعضی نقاط خوزستان رضایتبخش نبود، هر چند کمباینداران فارس اخیراً اعلام کردهاند که آنچه با تلاش خود برای برداشت غلات و دانههای روغنی اندوختهاند، باید هزینه خرید لاستیک کنند، چرا که لاستیکهای کشاورزی را هنوز دولت از خودرو تفکیک نکرده و برای بخش کشاورزی نیز چه برای کمباین، تراکتور و ادوات، صرفه اقتصادی ندارد.