98-7-14
Potato diseases and pests are under control in Turkey
کارشناس انستيتو تحقيقات سيب‌زميني:
آفات سيب‌زميني در ترکيه
تحت کنترل‌هاي خاص قرار دارند
در سيب‌زميني بيماري‌هاي قارچي را داريم که بر اثر عدم مبارزه بر مقدار محصول اثر نامطلوب مي‌گذارد. معمولاً خارهاي سبز رنگ در اطراف برگ‌ها و در زير برگ‌ها کپک سفيد رنگ و سپس بنفش مي‌شود. اگر مبارزه شيميايي نشود، بوته خشک مي‌شود، چون غدّه و پوسيدگي‌هايي در بافت ايجاد مي‌شود و اگر چنين غدّه‌هايي زير 4 درجه سانتي‌گراد باشد، رشد قارچ متوقف مي‌شود.
رشد جوانه‌هاي سيب‌زميني در 4 درجه متوقف مي‌شود. در زميني که مشخصه‌هاي آفات هويدا مي‌شود، مبارزه الزامي است که معمولاً آفات با باد هم به ديگر مزارع منتقل مي‌شود و دومين موج بيماري با وزيدن باد شيوع مي‌يابد.
عامل بيماري «استرلانياسولانين» است که دايره‌هاي حلقوي روي برگ به همراه کپک مشاهده مي‌شود و در صورت عدم مبارزه، به غدّه هم منتقل مي‌شود و چون اين قارچ‌ها همواره وجود دارند، با اين حال در دوره‌هاي اخير داروي مخصوصي در اختيار داريم که باعث رفع خطر مي‌شود.
در بيماري «فوزاريوم»، يک پوسيدگي خشک نمودار مي‌شود و اگر دماي انبار را از 4 درجه کمتر کنيد، بذرها هم آسيب مي‌بيند.
يک نوع بيماري به نام «سولاني» است که با بذر وارد خاک مي‌شود و ريشه‌ها را فرا مي‌گيرد و باعث ايجاد آثار رنگ سياه و قهوه‌اي در برگ شده و در سيب‌زميني حتي وقتي شسته مي‌شود، لکه‌هاي سياه
باقي مي‌ماند.
در بيماري‌هاي باکتريايي، حالت پوسيدگي به‌وجود مي‌آيد و اگر باکتري‌ها را از بين نبريم، باعث به‌وجود آمدن آفتي به شکل کرم شده و رشد سيب‌زميني متوقف مي‌شود و رنگ سياه به خود مي‌گيرد و به سوختگي ريشه هم ناميده مي‌شوند که روش شيميايي مبارزه براي آن وجود ندارد و فقط بايد سيب‌زميني‌هاي آلوده را از مزرعه خارج کنيم.
اگر ميزان اسيديته خاک حدود 5/5 درصد باشد، بيماري ويژه‌اي در غدّه‌هاي سيب‌زميني به‌وجود مي‌آيد که با استفاده از گوگرد مي‌توان شوري را در خاک کاهش دهيم و چون غدّه‌ها در سي‌امين روز شروع به رشد مي‌کنند، لذا بيشتر بذر بايد رطوبت مناسب را داشته باشد.
ويروس‌ها از طريق شته‌ها به ساير غدّه‌هاي سالم منتقل مي‌شوند و بدين‌وسيله انتقال آفت صورت مي‌گيرد.
در شيوع «پوتي ويروس» pvi غدّه‌ها به ساقه چسبيده و به رنگ سياه نمايان و به ديگر غده‌ها منتقل مي‌شود. اولين علايم در برگ‌هاي بوته‌ها حالت لوله‌اي به خود مي‌گيرند و سپس به رنگ سياه در‌مي‌آيند و متعاقباً خارها و لکّه‌هاي بعدي را نيز مشاهده مي‌کنيم.
انگل سيب‌زميني معمولاً لاروهاي خود را پشت برگ‌ها مي‌گذارد و در بعضي مناطق شدت زيادي پيدا مي‌کند که در قونيه اين شيوع بيشتر است.
مبارزه با پولک‌ها با روش‌هاي خاصي صورت مي‌گيرد. با اين حال در بذر يا مبارزه صورت نمي‌گيرد يا مبارزه در مراحل بعدي انجام مي‌شود. در مراحل بعدي، در اطراف غدّه‌هاي سيب‌زميني لاروها جا مي‌گيرند و ارزش بذر را در غدّه‌ها از بين مي‌برند که بايد غدّه‌هاي آلوده را از انواع سالم جدا کرد.
انبارها بايد ضدعفوني شود و کنترل اتمسفر صورت گيرد تا لاروها و پروانه‌ها امکان ورود و رشد در انبار نداشته باشند. انبارها بايد قبل از استفاده، ضدعفوني کامل بشوند.
«اگريونس» آفت ديگر سيب‌زميني است که در چغندرقند و ذرّت نيز مشاهده مي‌شود، در اواخر بهار بايد خاک را ضدعفوني کرد و مبارزه با اين کرم از طريق آبياري و مبارزه شيميايي صورت گيرد.
آفت «اگرتيس» باعث مي‌شود که گياه به قسمت پايين خم شده و محصول اُفت پيدا مي‌کند و مبارزه شيميايي بايد در حوالي عصر که هوا خنک مي‌شود، صورت گيرد.
«نماتدهاي طلايي» بيشتر در داخل ريشه مي‌مانند و هر سال توليد مثل مي‌کنند که موجب مي‌شود ريشه گياه قابليت رشد خود را از دست بدهد.
در ترکيه ماده شيميايي تأييد شده‌اي براي مبارزه با نماتدها وجود ندارد.
کارشناس شرکت «وان اگرو»
در ترکيه:
خاک مزرعه سيب‌زميني
بايد متعادل شود
اگر هوا و آب در خاک جريان نداشته باشد، کوددهي کارسازي 100 درصد ندارد. ساختار خاک در کشت سيب‌زميني، حالت شني مناسب است. ميزان پتاسيم مهم است که باعث مي‌شود جذب آن در زمين شني افزايش يابد.
ميزان PH خاک اگر بالا باشد، از طريق ارگانيک مي‌توانيم خاک را اصلاح کنيم و گوگرد مايع نيز بدين منظور کارساز است.
ميزان بالاي فسفر با PH بالا رابطه دارد و اگر PH بالا باشد جذب پتاسيم
کاهش مي‌يابد.
کود حيواني گاوي به عنوان اصلاح‌کننده ساختار خاک
کود بز با ميزان پتاسيم بالا است. در ترکيه برخي از سيب‌زميني‌کاران از کود مرغي استفاده مي‌کنند که توصيه نمي‌شود؛ زيرا خاک را شور مي‌کند.
ميزان فسفر بالا باعث مي‌شود که برخي مواد جذب نشوند. بالا رفتن فسفر باعث مي‌شود که روي، آهن، منيزيم و کلسيم جذب نشود و سيب‌زميني‌هاي مزرعه يک‌دست نشوند.
کودهاي بي‌حساب، زمين و خاک را شور مي‌کند. براي يک‌دستي سيب‌زميني NPK لازم است و چهار ماده معدني فوق‌الذکر در شرايط معادل بافت خاک، اثرگذار است. پتاسيم باعث رشد ريشه مي‌شود و مقاومت محصول در مقابل بيماري‌ها افزايش مي‌يابد. اثر «ازت» در رشد سبز گياه زياد است و مي‌تواند در مقاطع زماني متفاوت به خاک داده شود.
«منيزيم» در فتوسنتز تأثير دارد. «روي» براي رشد ريشه و ساقه کارساز است. «بُر» را مي‌توانيم روي برگ اسپري کنيم که دوبار مي‌تواند تأثيرگذار باشد. «فسفر»، «روي» و «ازت» در مراحل تشکيل غدّه‌ها مهم هستند. گياه در واقع يک کارخانه‌اي است که ريشه آن جذب کننده مواد غذايي است که اگر اين کارخانه خوب و منظم کار نکند، موادي که به آن مي‌دهيم، جذب نمي‌شود. پتاسيم باعث مي‌شود که سديم با کلر به نمک تبديل نشوند. وقتي کود مي‌دهيم فسفر در خاک با يک‌چهارم ازت و يک‌سوم روي براي جوانه‌زدن کارساز عمل مي‌کنند.
اگر کود حيواني را به صورت غلط استفاده کنيم، نتيجه معکوس مي‌گيريم. ترک‌خوردگي سيب‌زميني مي‌تواند بر اثر آبياري نامنظم نيز صورت گيرد؛ زيرا اين نامنظمي در جذب مواد اثرگذار است.
