دکتر والیزاده، رئیس مرکز اطلاعرسانی وزارت جهاد کشاورزی، طی نامهای به مدیر و سردبیر مجله کشاورز، شماره تیر ماه 1399 این نشریه را مورد ارزیابی قرار داده است که در زیر عیناً به چاپ میرسد:
جناب آقای گل افرا، مدیر مسئول و سردبیر ماهنامه محترم کشاورز
موضوع : ارزیابی
با سلام و احترام، ضمن اعلام وصول ماهانه تیر ماه سال 1399 شماره 487 کشاورز و تشکر از زحمات جنابعالی و دست اندرکاران، موارد زیر برای استحضار و درج در ماهنامه وزین ایفاد میشود:
1_ پیش به سوی کشاورزی مدرن
در تحلیل اول این شماره با عنوان «پیش به سوی کشاورزی مدرن، اما چگونه؟» که در بخشی از آن به سموم دفع آفات و احتکار آن و وضعیت مکانیزاسیون نا کارآمد پرداخته شده، باید گفت که سازمان حفظ نباتات کشور به هیج عنوان امضای طلایی برای افراد خاص ندارد و تمام نیاز سالانه کشور به سموم دفع آفات که بالغ بر 30 هزار تن بوده، توسط 80 شرکت وارد کننده سم و 70 شرکت فرمولاتور وارد میشود. در سال گذشته نیز از سوی شرکت های مذکور ، 17 هزار تن سم تکنیکال و 24 هزار تن سموم آماده مصرف وارد شد که سم تولیدی حاصل از تکنیکال نیز به 51 هزار تن رسید. همچنین در راستای حمایت از تولید داخل، 75 درصد سموم تولید داخلی و 25 درصد سموم آماده مصرف از محل واردات تأمین میشود. این میزان سم که در مقایسه با سالهای گذشته از افزایش 5/2 برابری برخوردار شده، فقط به علت پیشبینی شرایط سختتر تحریم و مسائل ارزی بوده است.
گفتنی است از میزان سم وارداتی در سال گذشته، کمتر از 20 درصد آن متعلق به کشورهای اروپایی بوده و مابقی از کشورهای هند و چین وارد شده است. البته تمامی سموم وارداتی از کشورهای هند و چین به لحاظ میزان خلوص به طور کامل آزمایش شده و مورد تأیید سازمان حفظ نباتات است.
امسال نیز به علت عدم تخصیص ارز دولتی و تغییر گروه کالایی آفتکشها از گروه 1 به 212 که واردات سم را منوط به ارز نیمایی و ارز حاصل از صادرات کرده، تاکنون طی 8 ماه گذشته، هیچ نوع سمی توسط شرکتهای واردکننده به کشور وارد نشده و تمامی نیاز کشور تاکنون فقط توسط سم دولتی تدارک دیده شده در سال گذشته رفع شده است؛ لذا امید است با تسریع در تخصیص ارز نیمایی و ارز حاصل از صادرات، واردات سموم انجام و نیاز کشور برای سال جاری به طور کامل تأمین شود.
در بحث نظارتی آفتکشهای با ارز دولتی نیز باید افزود: دستورالعملهایی به رؤسای سازمان جهاد کشاورزی استانها ابلاغ شده که اکیپهای نظارتی با همکاری سازمان تعزیرات و نظام مهندسی در سطح استانها بر آنها نظارت میکنند. همچنین سازمان حفظ نباتات از طریق سامانه حفظ مانیتورینگ سموم به صورت راستی آزمایی میدانی نیز شرکتهای واردکننده و توزیعکننده را مورد پیگیری قرار میدهد. لذا در صورت عدم تطبیق و اثبات تخلف، پروانه صادره از سوی سازمان تعزیرات 6-3 ماه معلق میشود که در حال حاضر 3 مورد توسط مدیران استانی در حال پیگیری است و 1 مورد آن به سازمان تعزیرات اعلام و انبار به طور کامل پلمپ شده است.
2_ناکار آمدی مکانیزاسیون
در خصوص مبحث بعدی که به وضعیت ناکارآمد مکانیزاسیون اشاره شده نیز باید گفت: نیاز سالانه کمباین برنج، تعداد 2500 دستگاه است و با توجه به عدم توسعه مکانیزاسیون برنج در سالهای قبل از دولت تدبیر و امید، از سال 92 و با تأکیدات مسئولان وزارت جهاد کشاورزی و حمایتهای دولت محترم در جهت بهبود وضعیت شالی کاران کشور و با ایجاد خطوط اعتباری مکانیزاسیون، تأمین نشاکار و کمباین برنج که تولید داخل نیز نداشته، در دستور کار وزارت جهاد کشاورزی قرار گرفت. خوشبختانه با حضور عرضه کنندگان متعدد در این عرصه، ضمن ایجاد رقابت و ارتقاء کیفیت وضعیت مکانیزاسیون برنج کشور از حدود 15-10% مکانیزه بودن به حدود 85% مکانیزه شدن در پایان سال 98 رسیده است و خیل عظیمی از جامعه گسترده شالی کاران (حدود 1.5 میلیون بهرهبردار) از کار پر صعوبت، بیماریهای رماتیسمی و پیری زودرس رهایی یافته و منجر به تولید اقتصادی این محصول اساسی در کشور و خود کفا شدن در سنوات اخیر این حوزه گردیده است.
با توجه به اهمیت توسعه مکانیزاسیون برنج و گستردگی بهرهبرداران و خانوادههایشان در این زراعت پر مشقت و بر اساس مصوبه دولت به منظور حفظ روند رو به رشد مکانیزاسیون از اوایل سال 97 تا اواخر سال 98، نشا کار و کمباین برنج مشمول بهرهمندی از ارز دولتی شد. فلذا این دو قلم کالا در کنار سایر کالاهای مختلف مورد نیاز کشور بر اساس مصوبه هیئت محترم دولت، حدود یک سال و نیم از این امکان برخوردار شدند.
شرکت کمباینسازی اراک نیز طی سال 97 و اوایل سال 98 یکی از واردکنندگان کمباین برنج در کشور در کنار سایر تأمینکنندگان این ماشین قرار داشت و از اواسط سال 98 اعلام کرد که با برنامهریزی، نمونهای از این کمباینها را در دست تولید دارد که با حمایتهای وزارت جهاد کشاورزی مورد بازدید، اصلاح، ارزیابی و تأیید و در فهرست ماشینهای حائز شرایط وزارت متبوع جهت بهرهمندی از تسهیلات مکانیزاسیون قرار گرفت. البته بالغ بر 80 درصد کمباین مذکور همچون موتور، گیربکس، هیرو موتورها، سیستم انتقال، شنیها، تسمهها و… وارداتی هستند.
این شرکت برای واردات اجزا و قطعات مورد نیاز ساخت این کمباین و دریافت ارز دولتی به وزارت صمت مراجعه کرد که تقاضای آن علیرغم مکاتبات وزارت جهاد کشاورزی مورد پذیرش قرار نگرفت.
با توجه به اینکه شرکت مذکور صرفاً کمتر از 20 دستگاه تولید کرده که این تولید کمتر از 1% نیاز بازار است، نمیتوان کشاورزان را معطل ساخت و در انتظار تولید انبوه این کالای پر نیاز قرار داد؛ حال آنکه 2 الی 3 ماه پس از تولید همین 20 دستگاه نیز بنا بر محدودیتهای ارزی کشور، پرداخت ارز دولتی به بسیاری از کالاها از جمله کمباین و نشاکار برنج متوقف شد.
قیمت روز کالای تولیدی کارخانه مذکور بر اساس ابلاغیه شرکت کمباینسازی 320 میلیون تومان اعلام شد. این در حالیست که کمباینهای قابل عرضه توسط عرضهکنندگان و تأمینکنندگان که عموماً دارای پروانههای تولید و مونتاژ با سابقه طولانی هستند، در محدوده 100 میلیون تومان است.
3_وزن تراکتورهای شالی
در خصوص مناسبترین وزن تراکتورهای شالیزاری نیز قریب به بیست سال است که حداقل مشخصات فنی تراکتورهای شالی در سایت مرکز توسعه مکانیزاسیون درج شده که یکی از مشخصههای مهم آن در کنار سایر مشخصهها، وزن سبک کمتر از 1800+- کیلوگرم10% با اولویت سبکتر بودن است تا مانع از پایین افتادن Hard pan(سخت لایه) و بهبود استقرار بوته و مدیریت آبیاری بهتر شود.
4_یکپارچهسازی اراضی
توجه و آگاهیرسانی به خوانندگان با درج مطالبی همچون «مزرعهداری اقتصادی و هوشمند، یکپارچهسازی اراضی را میطلبد» و «میانگین مساحت واحدهای زراعی، مشکل بنیادی توسعه پایدار کشاورزی»، از دیگر مباحث مفیدی است که در این شماره به آنها اشاره شده است.
5_در پایان
پیشنهاد میشود که در شمارههای آتی به سایر سیاستهای بخش کشاورزی، نظیر اجرای طرح زنجیره تولید و ارزشهای افزوده در بخش کشاورزی، یاوران جهش تولید و کشاورزی دانش بنیان و هوشمند نیز پرداخته شود.
شهریور99-سال41-شماره489-ص24