98-5-31
مهندس شافعی نیا، مشاور اسبق وزیر کشاورزی:….
مهندس محمدرضا شافعی نیا، مشاور اسبق وزیر جهاد کشاورزی، مدیرکل اسبق توسعه تجارت و بازار جهاد کشاورزی، مدیرعامل سابق جهاد استقلال و دبیر انجمن متخصصین علوم و صنایع غذایی ایران با ارسال نامه ای انتقادی به وزیر جهاد کشاورزی و نقد سیاست های تنظیم بازاری این وزارتخانه ماه ها پیش پیشنهادهایی ارائه داده است که به خاطر عدم دریافت واکنش لازم، این نامه به نشانی دفتر مجله کشاورز ارسال شده تا حداقل کشاورزان و مصرف کنندگان دردمند امثال این تحلیلها را مطالعه کنند، هر چند که نویسنده مطلب و بسیاری از اهل فن، وزیر محترم را اهل مطالعه این قبیل مطالب نمیدانند.
مدتی است که وضعیت اقتصادی پیش آمده به خصوص تأمین مواد غذایی مردم که بیش از یک سوم اقتصاد خانوار را به عهده دارد، پیش بینی و راهحلهای کارآمد برای رفع چالشهای آینده و کاهش بحرانها در شرایط خاص کشور که بتواند این مشکلات را کاهش دهد، پیشنهاد گردید، لیکن به دلایل مختلف توجهی صورت نگرفته است و لذا وضعیت پیشآمده بهگونهای است که هر روز سفره مردم کوچکتر شده که علاوه بر اقتصاد خانوار، سلامت جامعه نیز در معرض خطر جدی قرار خواهد گرفت که نتیجه و بازخورد آن، عدم اعتماد جامعه به برنامه ها و گفتارهای دولتمردان شده است. مردم روزانه و به کرات شاهد مصاحبهها و گزارشهای عجولانه و بدون برنامه میباشند که قسمت اعظم آن به دور از واقعیتها است که خود بر چالش اقتصادی مردم میافزاید.
نظام جمهوری اسلامی ایران که حاصل خون شهدا و جانبازان معزز است، با روند و مناسبات اقتصادی موجود در جامعه به خصوص اقتصاد غذا در معرض خطر و آسیب جدی قرار دارد، چرا که علیرغم وجود راهکارهای لازم، عملکردها در این زمینه قابل دفاع نیستند و این زیبنده دولت نیست و باید اعتراف کرد که علیرغم تلاش متولیان امر، موفقیت در این مقوله بسیار ناچیز است. شاهد این امور در مقاطع مختلف، کمبودهای تصنعی و صفهای طولانی است که ایجاد میشود. قبلاً و در چند مرحله، مکتوبههایی برای جلوگیری از این موارد که حاصل چندین سال تجربه بود و بررسیهای زیادی که برای گذر از هدفمندی یارانهها و تحریمهای قبلی صورت گرفته بود، برای حضرتعالی ارسال گردید، لیکن توجه لازم صورت نگرفت. نتیجه سیاستهای موجود، خروج منابع ارزی از کشور و دادن یارانه و ضرر و زیان از بیتالمال بابت مواد غذایی بود که نه تنها تأثیر مثبتی در رفع مشکلات مردم نداشت، بلکه باعث گرانی و کمبود نیز شده است، در حالی که به دفعات وضعیت کنونی را به تحریم ها نسبت میدهند، در حالی که چنین نیست، بلکه عوامل مختلف مدیریتی در روند وضعیت فعلی نقش دارد و تحریمها در صورت مدیریت درست سهم کوچکی از مشکلات را دارند.
آخرین وضعیتی که حادث گردیده، مشکلات مربوط به مواد پروتئینی است که علاوه بر آثار آن در اقتصاد خانوار، نقش مهمی در سلامت جامعه دارد که در صورت داشتن برنامه، حل این موضوع چندان مشکل نیست و در تحریمهای قبلی برنامههایی انجام شد که نه تنها ارز دولتی از کشور خارج نگردید، بلکه با کمک مردم و ایجاد ساختارهای لازم قیمت مواد پروئینی هم بهگونهای که در حال حاضر اتفاق افتاده، بالا نرفت که توضیحات آن بسیار طولانی است. در تحلیلهای انجام شده قبلی مشخص شد که علیرغم نیاز اندک به گوشت وارداتی به خصوص گوشت منجمد که در سبد خانوار نقش تعیین کنندهای ندارد، با افزایش قیمت هر واحد گوشت منجمد یک کیلو و نیم واحد به گوشت گوساله گرم و دو واحد به گوشت گوسفندی گرم اضافه خواهد شد. با توجه به برهم خوردن بازار گوشت منجمد، افزایش قیمت گوشت گرم قابل پیش بینی بود و همانگونه که توضیح داده شد، علیرغم مشکلات ارزی کشور، مبالغ زیادی ارز به واردکنندگان تخصیص داده شده، لیکن آثار مثبتی روی تأمین مواد پروتئینی مردم نداشت و با افزایش قیمت علاوه بر خانوار، صنایع گوشتی کشور که میتوانست در تأمین مواد پروتئینی نقش مثبت داشته باشد، با رکود مواجه گردید. در پایان استدعا دارم علیرغم این که تأمین مواد پروتئینی چالش بزرگی برای مردم شده است، در صورت تفکر و تنظیم برنامههای مناسب و انجام نظارت مطلوب، امکان کاهش این مشکلات وجود دارد.