98-1-6
کشاورزان نمونه، باید هنر شکار آب را فرا گیرند
هر سال شاهدیم که کشاورزان برای کشت و کار در مزارع خود، همان روش‌های مرسوم شخم، دیسک، ماله، کولیتواتور، خارویی، کاشت مکانیکی را دنبال می‌کنند، غافل از آنکه بستر بذر حداقل تا عمق یک متری فشرده و غیرقابل نفوذ برای آب‌های جاری در مزارع شده است، به طوری که وقتی باران می‌بارد، آب در سطح زمین می‌ماند تا تبخیر شود و آنچه بر اثر تبخیر رخ می‌دهد، رسوب ؟ و شور است. گاهی نیز باران‌ها تبدیل به سیلاب می‌شوند که خاک سطحی مزارع را می‌شوید و به محل دیگری حمل می‌کند که آثار آن را در رودخانه‌ها به صورت گل و لای و در سدها رسوب‌های انبوه شاهد هستیم!
در اراضی فشرده شده، کشاورزی حفاظتی ممکن است جواب دهد، ولی اگر زمین خیلی سفت و فشرده شده باشد، شاید دهها سال طول بکشد تا به کمک بقایا و عبور حداکثر دو بار و در سال‌های بعد فقط یک بار عبور در مزرعه، عملیات کاشت صورت بگیرد.
اما برای سرعت بخشیدن به اصلاح خاک و اهداف افزایش بهره‌وری در مزارع و اقتصادی‌تر کردن کشت و کار، هیچ راهی نداریم تا به ساختار خاک زود هنگام‌تر، زندگی ببخشیم.
بعضی از کشاورزان هر سه سال یک بار از زیرشکن‌ها استفاده می‌کنند که بازوهای آن تا حدود 40 سانتیمتر سطح زیرین خاک را بر هم می‌زنند که این عمل البته تا حدودی کارساز ولی نیم‌بند است.
چند سالی است که در نمایشگاه‌های بین‌المللی با اهل فن در حال گفت‌وگو هستیم و به دنبال کارشناسان و تدبیراندیشان در مناطق خشک جهان هستیم که بالاخره یک سازنده ادوات از کشور ایتالیا با تبادل‌نظرهای صورت گرفته قانع شد که زیرشکن‌ها را متحول‌تر کند.بازوهای زیرشکن از 40 سانتیمتر به 85 سانتیمتر عمیق‌تر شد ولی باز هم آن گونه که انتظار می‌رفت جواب نهایی نداد. پیشنهاد ویبره کردن بازوها مطرح گردید که متعاقباً در مکانیزم بازوها جواب داد.
در نهایت یک مکانیزم یا قاب بسیار محکم که بازوهای 85 سانتی را با خود حمل می‌کند، تا حدودی نظر ما را به خود جلب کرد، ولی کارشناس مربوطه هنوز آن را در حال آزمایش معرفی کرد.
چندین چند بار فیلم عملکرد این زیرشکن به صورت کارتن بر روی صفحه مانیتور مرور شد و علیرغم اعتراض کارشناس مربوطه از آن فیلم گرفته شد. از این غول زیرشکن عکس گرفته شد و در حالی که عملکرد آن در مزرعه به بعد موکول گردید، اما در مذاکرات فنی، خوش‌بینانه آینده کارسازی ترسیم گردید.
در این محاسبات، تراکتور مناسب برای کشیدن این زیرشکن 250 اسب بخار محاسبه شد که براساس این دورنما، این چنین برنامه‌ریزی گردید که اگر یک نفر کارشناس کارآشنا و دوراندیش، یک چنین دستگاهی را با یک دستگاه تراکتور 250 قوه اسب در اختیار داشته باشد، میتواند هر روز حداقل 5 هکتار زمین مرده را زنده کند و برای آن ارزش افزوده جالب توجهی را ایجاد نماید.
اگر تعداد این کارشناسان افزایش یابد، نه تنها یک اشتغالزایی مثبت در بخش صورت می‌گیرد، بلکه دورنمای نجات اراضی کشاورزی از طریق هوادهی به خاک‌ها و بازگشت موجودات زنده به کمک کشاورزی حفاظتی در زمان کمتری رقم می‌خورد. پیش‌بینی می‌شود که یک دستگاه چنین ریزشکنی با تراکتور 250 قوه اسب، حداقل 800 میلیون تومان هزینه دربردارد که اگر شرایط متقاضی مناسب باشد، حدود 85 درصد آن توسط بانک کشاورزی با بهره 15 درصد وام تخصیص می‌یابد که اگر این بهره با تخصیص یارانه‌های توجیهی به نصف تقلیل یابد، انگیزه‌ها به مراتب برای چنین تحولی تحریک می‌شود.
برای آغاز احتیاج به آزمون‌ها در مزارع آزمایش را میطلبد که در این راستا کشت و صنعت دولتی و نیمه دولتی میتواند پیشرو ایجاد این تحول باشند. تا به اینجا بهتر است افکار را به این سو سوق دهیم تا شاید در آینده نزدیک بتوانیم یکی از این نمونه‌ها را خریداری و توسط صنعتگران خوش فکرمان نمونه سازی و تولید انبوه کنیم تا اهداف اشتغالزایی مؤثر برای احیای آب و خاک و شکار روان آب‌هایی که گاهی فاجعه‌بار، خاک مزارع ما را می‌بلعد، تحت مدیریت‌های کارساز تحقق یابند.
