موضوع کلی این برنامه درباره لزوم اعتمادسازی بین دولت و کشاورزان و همچنین بین کشاورزان و مصرفکنندهها و بالعکس بود. در ابتدای برنامه با موضوع لزوم اصلاح الگوی مصرف مردم کشورمان شروع شد و چنین اظهارنظر گردید:
ما در کشور هم بدمصرفی داریم و نیز به علت بیخبری از فروش کود در بازار آزاد، بهدرستی از آمار مقدار مصرف اطلاع دقیقی نداریم و متأسفانه کشاورز به جای آزمایش خاک مزرعه، به اتکای این که همسایه چه مقدار در خاک مزرعه خود فسفر و دیگر کودها را بهکار برده، از وی تقلید میکند؛ ضمن آن که باید بدانیم مثلاً زیادی فسفر باعث ایجاد فلز سنگین کادمیوم میشود.
سپس به پرسشهایی در زمینههای مختلف طبق عناوین زیر پاسخ داده شد که در زیر به خلاصه آن میپردازیم:
لزوم نظارت مستمر بر ارز تخصیص داده شده به تجهیزات کشاورزی
این که چه کسی ارز 4200 تومانی برای واردات سمها داده است، باید پیگیری کند تا بداند این سموم در کجا مصرف میشوند؟ باید تا آخر خط صفر تا صد را کنترل کند.
مثلاً تراکتور مخصوص شالی را وارد میکند، اما در جای خودش استفاده نمیشود؛ زیرا کسی که ارز تخصیص داده، دیگر برای نظارت اقدام نمیکند. بعضی هم با تراکتور مسافرکشی میکنند یا با تراکتور شالی به باغها میروند که این موضوع باعث میشود، تصور کنیم اسب بخار در هکتار، افزایش یافته است، در حالی که تراکتور در طول سال، فقط دو یا سه ماه به مزرعه میرود و نظارتی هم در کارکرد مفید تراکتور وجود ندارد.
لزوم اعتمادسازی برای علاقهمندان در جهت ترغیب آنان به سرمایهگذاری در کشاورزی
مردم میگویند ما زمانی سرمایهگذاری میکنیم که صد در صد نظارتها وجود داشته باشد و باید بدانیم، ارز 4200 تومانی به کجاها میرود. برای کشاورز 95 درصد قیمت فروش محصول خود، شامل هزینه عوامل تولید است و مصرف کننده نیز تولیدات کشاورزی را گاهی به هفت برابر قیمت میخرد، که در این راستا ما باید اعتماد مصرف کننده را به کشاورز افزایش بدهیم.
مادر همه فعالیتهای کشاورزی زراعت است؛ زیرا محصولات کشاورزی به مصرف صنایع تبدیلی و غذایی و خوراک دام و انسان میرسند و در آینده نزدیک، رقابتی سخت بین صنایع غذایی برای عقد قرارداد با کشاورز بهوجود میآید تا هر کدام بتواند مواد اولیه را برای خودش تأمین کند.
لزوم مدیریت صحیح بازار گوشت و اولویتدادن به تولید داخل
حرفه دامپروری از جمله فعالیتهای پرجاذبه است: فقط دامدار باید دقت کند، زمانی که دامها را پروار بست و تصمیم گرفت که دام گوشتی را بفروشد، سردخانهها پر از گوشت نباشند.
در حال حاضر گاودارها عجلهای برای کشتار ندارند، بدینخاطر اگر انبوه گوشت وارد کشور شد، باید اول درب سردخانههای پر از گوشت وارداتی را ببندیم و با کنترل اتمسفر گوشت را برای تنظیم بازار نگه داریم، زیرا ابتدا باید تولید کننده داخلی حمایت بشود، بعد گوشتهای وارداتی را برای توزیع مدیریت کنیم.
تعریف مدیریت صحیح مسئولیتپذیر
مدیریت به تنهایی کارساز نیست و باید مسئولیتپذیر باشد، یعنی هر مدیر شایسته است تضمین دهد که بداند باید چه کار کند؟ ضمن آنکه مدیریت مسئولیتپذیر و برنامهریزی برای آیندگان بسیار مهم است. در دنیا رقابت بین کشورها علم نیست؛ بلکه دانش فنیکاربردی و سازگار ملاک توسعه است است. مثلاً یک موبایل را 20 میلیون تومان قیمت میگذارند؛ در حالی که هزینه ساخت آن حداکثر 2 میلیون تومان و مابقی ارزش آن شامل دانش فنی است. بنابراین رمز موفقیت، استفاده از دانش فنیکاربردی و سازگار است.
نحوه افزایش تولید در واحد سطح در بلندمدت
اگر میخواهید مقدار تولید در واحد سطح را افزایش دهید، اول ذرت، سپس گندم و پس از آن دانههای روغنی بکارید. بدین منظور، باید نیمی از بقایای محصولات روی زمین بماند. سال بعد با دستگاههای کشت مستقیم که در داخل هم ساخته شده است، بذر را زیر مالچ گیاهی به همراه کود بکارید؛ بدینترتیب، بعد از چهار سال خاک مزرعه شما پربار میشود و وقتی زمین را بکنید، میتوانید کرمهای خاکی را بشمارید، لذا با این تدبیر در زمینتان کرم خاکی بهوجود میآید.
دستگاه “سابسویلر” یا زیرشکن به شما کمک میکند که هوا را برای تنفس ماکرو و میکروارگانیزمها به عمق خاک برسانید. به هر صورت، آب، خاک و هوا برای زراعت بسیار مهم است؛ زیرا میکرو و ماکروارگانیسمها میخواهند همزیستی مسالمتآمیز و هوموسساز با یکدیگر داشته باشند تا کشاورز خاک پرباری را در مزرعه داشته باشد و اگر با مصرف بیحساب کودهای شیمیایی بتوانید تا 7 تن از هر هکتار محصول برداشت کنید، بهتدریج خاک را نابود کردهاید.
سمپاشی درخت پسته با مایع ظرفشویی و استفاده نکردن از سموم تقلبی موجود در بازار
برای درخت پسته اگر در بازار سم ضد آفت “پسیل” پیدا نکردید، از مایع ظرفشویی استفاده کنید و برگها و شاخهها را با این مایع شست و شو دهید؛ همانگونه که میگویند دستها را با صابون بشویید تا ویروس کرونا لیز بخورد و از دستهایتان جدا شود، اعتمادسازی در مورد سموم تقلبی نیز مهم است که باید در همه سطوح اعتمادسازی شود.
امروزه 400 توزیعکننده سموم در کشور داریم و اصلاً معلوم نیست در این حوزه تخصص دارند یا خیر؟ چون گاهی حتی برخی از فروشندهها نمیدانند، ممکن است که قارچکش برای دفع آفت مؤثر باشد یا حشرهکش!
احتیاط در مصرف کود مرغی و لزوم استفاده از خاک پوششی
بهطور کلی کود مرغ را باید با احتیاط مصرف کرد. من 5 قاره دنیا را گشتم و 41 سال است که مجله کشاورز را منتشر مینمایم. در کشور هلند و اطراف شیکاگو مشاهده کردم که یک ایرانی، کارخانهای را دایر کرده است. در آمریکا بردن کود حیوانی به زمین ممنوع است و مجازات زندان دارد، علت این است که کود حیوانی مواد چندانی برای تغذیه گیاه ندارد و فقط یک کاتالیزور است. کود حیوانی، کود مینرال، آهک و مواد دیگری هم که در هلند دیدم، تولیدکنندگانشان متخصص خاک پوششی بودند. مدیریت این کارخانه اظهار کرد، کودی را تولید میکند که گیاه را نسوزاند؛ زیرا گیاه مانند انسان به تغذیه نیاز دارد. درخت هم اگر ایمن شده باشد و موادغذایی کافی به آن برسد، به این آسانیها بیمار نمیشود.
گیاه وتیور
توصیه میشود کشاورزان، گیاه وتیور را اطراف برنجزار بکارند؛ زیرا خاک را تصفیه و آفات را دفع میکند و برای آن مفید است.
نکاتی برای احداث گلخانه و بررسی اهمیّت خاک پوششی در جهان
اگر در زمینه پرورش قارچ فعالیت میکنید، خاک پوششی را از کسانی که به آنها اعتماد دارید، بگیرید. خاک پوششی را از خاک کشور وارد میکنیم. خاک پوششی باید مقدار کافی آب را مثل ابر و بافت اسفنجی حفظ کند.
در کشور هلند از خاک پوششی و اسپان پرسش میشود و جالب اینجاست که اطلاعات را نرمافزارها به کامپیوتر میدهند و ترکیب خاک موردنظر شما را اعلام میکند. هماکنون سازمان محیطزیست در شمال هلند و آلمان اعلام کرده که دیگر خاک پوششی وجود ندارد.
در آمریکا شخصی به نام آقای شاه کاظمی، منابع خاک پوششی آمریکای جنوبی را پیشخرید کرده و 210 واحد تولید قارچ در آمریکا و سایر مناطق جهان دارد. ایران از فرانسه اسپان قارچ میخرد و عجب آنکه وی ادعا کرد که واحد فرانسه نیز در حال حاضر به وی تعلق دارد. بدینترتیب در مییابیم که یک ایرانی چقدر میتواند نبوغ داشته باشد. ایرانیها به شرط آن که به جای نان سفید، نان چهار غله بخورند، از هوش استثنایی برخوردارند.
هزینههای تأسیس دامداری
هزینه اصلی برای احداث یک دامداری، ساخت و ساز سوله و سرپناه دامهاست. اگر این هزینه پرداخت شود، فقط خرید دام باقی میماند. سازمان نظام مهندسی کشاورزی نیز در این زمینه مجوزهایی را صادر میکند که متقاضیان میتوانند به اولین اداره جهاد کشاورزی مراجعه کنند یا با شماره فکس 22665052 تماس بگیرند و مشکل خود را در میان بگذارند.
مشکلات فروش گل و گیاه در کشور
در گلخانههای گل رز استان فارس، گل رز آماده چیدن است، اما خریدار ندارد. گل و گیاه تا 70 درصد ضایعات دارد و هر فصل نیز با فصل دیگر فرق میکند؛ مثلاً در ماه مبارک رمضان، کمترین میزان فروش را دارد و علت نوسان فروش در آن است که صادرات گل نداریم.
در حال حاضر در منطقه شهریار، مجموعهای را برای بهرهبرداری احداث کردهاند، ولی از آنجا که ما همه امانتداریم و امروز هستیم و فردا نیستیم، لذا این قبیل مجموعهها در حال احداث به همین مملکت تعلق دارند، ولی برخی از مسئولان کلیدی در افتتاحیه آن حضور نداشتند.
رفع مشکل تغذیه درختانی که در زمین بتنی کاشته شدند
اگر زیر مزرعه شما بتن وجود دارد، چاره کار آنست که در دو طرف درخت دو کانال به عمق 70 سانتیمتر حفر کنید و آب و کود ارگانیک را از همان محل به درخت برسانید که در این صورت حتی 5/0 متر بتن هم نمیتواند آسیبی به درخت برساند.
اهمیّت آب و اعتمادسازی
امروز در روسیه یک لیتر آب حدود 5 دلار قیمت دارد. از آنجا که آب ارزشمند است و ما آب را در کشورمان هر لیتر 2 تومان محاسبه میکنیم، پس باید دریابیم که قیمت تمام شده محصولات کشاورزی برای مملکت چقدر است؟
باید اعتماد بین دولت و کشاورز را متقابلاً افزایش دهیم. وقتی بانک کشاورزی وام میدهد باید بررسی کند که مدیریت مسئولیتپذیری در مجموعه وامگیرنده وجود دارد یا خیر و به قولی، دامدار باید بداند که زنگوله را چگونه میتواند توسط چه کسی به گردن گربه ببندد.
راهکاری برای خوشه غوره کمبار و جهش درخت در بهار
گاهی نصف خوشه غوره کمبار میشود که برای رفع این مشکل باید روی برگها اسید فولیک بپاشید و به پای ریشه نیز اسید هیومیک بیفزایید و هنگام خزان کردن درخت باید به برگ درختانتان، کود روی و پتاس بدهید. در فصل بهار نیز موادغذایی از ریشه به برگ میرود و زمانی که خزان میکند از برگ به ریشه جریان پیدا میکند و هنگامی که در بهار درخت رخ میزند، یکباره جهش شکوفهها آغاز میشود.
تهیه و ساخت کود مناسب برای زمین
باید کودی را که به اصلاح خاک مزرعه منجر میشود، مصرف کرد و این کود باید بین میکرو و ماکروارگانیسمها توازن و همزیستی ایجاد کند. برای تهیه چنین کودی، کود گاوی و گوسفندی را در محلی ذخیره کنید و خاک مزرعه را هم به آن بیفزایید. ضایعاتی مانند موادغذایی و ضایعات کارخانههای پرورش قارچ را که بعد از دو ماه دور میریزند، خریداری کنید. پس از 6 ماه کودی خواهید داشت که مزرعه شما را آباد میکند و اگر پای درختان باغ چال کود دارید، میتوانید این کود را پای درختان بدهید.
تحلیل مواد مورد نیاز برای گیاهان
گیاه به پتاس، نیترات و فسفات نیاز دارد و اگر خاک مزرعهتان شور است، باید به طریقی به آن کود پتاس بدهید که شوری را بالا ببرد. وقتی Ph خاک 5/8 باشد، ریشه قابلیت جذب نخواهد داشت و نمیتواند آهن و منیزیم را جذب کند؛ مثلاً اگر پا یا کتف شما درد بگیرد، پزشک برایتان منیزیم و پتاس تجویز میکند. بنابراین باید کاری کنیم که ریشه این مواد را جذب کند
مرداد 99-سال 41-شماره 488-ص 24