موضوع سلامت مواد غذایی ازجمله دغدغههای مسئولان کشور، خصوصاً نمایندگان مجلس شده و سلامت آبوخاک و میزان مصرف کودهای شیمیایی بهعنوان مواردی اثرگذار در تولید غذای سالم موردتوجه قرار گرفته است.
پایداری و بهبود کیفیت آبوخاک بهعنوان بسترهای اصلی تولید کشاورزی نباید با آلایندههای شیمیایی کود و سم مورد تهدید قرار گیرند؛ زیرا علاوهبر آسیب رساندن به خاک، سلامت جامعه را نیز مورد تهدید قرار میدهد.
امروزه هرچند که تولید غذای سالم و ارگانیک موردتوجه و ترغیب قرار گرفته و سازوکارهای بهبود و تولید این محصول نیز موردتوجه دستاندرکاران کشورمان واقعشده و با برگزاری مناسبتهای مختلف، سعی در تشویق آن میگردد، اما فراهم آوردن جنبههای مختلف و کاهش مصرف کودهای شیمیایی یا جایگزین کردن کودهای کمضررتر، یک اصل اساسی است. نکتهای که در ارتباط با تولید محصولات ارگانیک مطرح میشود آن است که برخی مسئولان و دستاندرکاران رشد جمعیت، لزوم توجه به امنیت غذایی و تولید محصولات موردنیاز را ضروری میدانند و به همین روی استفاده از کودهای شیمیایی را غیرقابلاجتناب تصور میکنند؛ هرچند که متولیان سلامت کشور، مصرف سموم را در کشورمان بسیار بالاتر از استانداردهای جهانی میدانند. اما وزارت جهاد کشاورزی موظف به تدوین راهکارهای اجرایی برای کاهش مصرف کودهای شیمیایی بر اساس تکالیف قانونی در برنامة پنجم توسعه است.
امنیت غذایی در دو جنبه قابلبررسی است؛ یکی تأمین غذای موردنیاز کشور و کاهش وابستگی به واردات و سایر کشورها که هم به تقویت نهادهای تولیدی ملی کمک میکند و هم اطمینان خاطری در مردم فراهم میآورد. بعد دیگر امنیت غذایی، تأمین سلامت غذاست که به سالمسازی عوامل و نهادههای تولید بازمیگردد. به همین روی ایجاد توازن و تعادل بین این دو موضوع، وظیفه سنگینی است که باید آن را با درایت پیش برد.
رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان تهران، طی مصاحبهای در پایان سال 91 در تشریح عملکرد استان تهران، افزایش و توسعة کشت و تولید محصولات بیولوژیک و کاهش استفاده از سموم شیمیایی و تولید محصولات سالم را جزئی از برنامههای این سازمان عنوان کرد که بنا به آمارهای اعلامشده، 60 واحد تولیدی استان تهران، برند استاندارد و سلامت را دریافت کردهاند و قرار است که برای محصولات تولیدی کد رهگیری در نظر گرفته شود تا بتوان بهراحتی مسیر کالا را ردیابی کرد. اهمیت این موضوع در جشنوارة پایانی سال 91 خانة صنعت، معدن و تجارت نیز مورد تأکید و توجه قرار گرفت و پیامد آن، همایشی نیز در نیمة دوم اسفندماه 91 در برج میلاد برگزار شد که بر تولید غذای سالم قابلدسترس برای مصرفکنندگان تأکید کرد.
استفاده از کودهای سالم و بیخطر، جنبة برجستة موضوع سالمسازی غذا است، اما برای رسیدن به این هدف، یعنی تأمین سلامت و امنیت غذایی در جامعه، نیازمند یک برنامة هماهنگ، جامع و همهجانبهنگر و پرهیز از اقدامات جزیرهای متولیان مختلف و بعضاً بخشهای تعریفنشده هستیم. باید سیستم قانونگذاری، دولتی و تشکلهای مرتبط را همراه با شفافسازی و ارائه دستورالعملهای مشخص و روشن که بتواند تصمیمگیری را برای تولیدکنندگان نیز آسان گرداند، موردتوجه قرار داد. این کار نیاز به همکاریهای درازمدت و همدلی مسئولان و دستاندرکاران دارد. اطلاعات اعلامشده توسط مسئولان نشان میدهد که درصدی از محصولات تولیدی کشاورزی سالم هستند و حرکت بهسوی تولید محصولات ارگانیک و مطمئن نیز روندی مثبت دارد، لذا در خصوص رهگیری کالاها و محصولات تولیدی مناسب است که محصولات آلوده و ناسالم مورد بازرسی و تعقیب قرار گیرند و اقدامات عاجل و جدی صورت پذیرد.
به همین روی، هرچند که نگرانیهای مسئولان در بخشهای مختلف در ارتباط با سلامت و امنیت غذایی مردم درخور تحسین است، اما حصول به این نتیجه، نیازمند برنامههای جامع و هماهنگ و پشتیبانیهای متقابل با درگیر کردن بخش خصوصی و فراهم آوردن مسیرها و بسترهای لازم برای این کار است؛ ضمن آنکه تولید و مصرف غذای سالم که بهعنوان غذای استاندارد و حلال نیز مطرح است، باید برای تولیدکننده و مصرفکننده توجیه شود تا روند توسعه با عنایت به مفهوم واقعی آن صورت گیرد.
تیر99-سال41-شماره487-ص37